Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας
- Κριτική Στέλιος Αντωνιάδης
Ο Tennessee Williams είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου θεατρικούς συγγραφείς. Κατά γενική ομολογία βρίσκεται ανάμεσα στους καλύτερους του εικοστού αιώνα. Έχω μελετήσει τη ζωή και το έργο του για τα οποία θα μπορούσα να γράψω πολλές σελίδες αλλά αναγκαστικά θα περιοριστώ στα στενά όρια μιας θεατρικής κριτικής. Ιδιαίτερο, γοητευτικό χαρακτηριστικό του ήταν η συγγραφική ανασφάλεια. Έχοντας είδη μια σειρά από παγκόσμιας αναγνώρισης και επιτυχίας έργα, που παίζονταν στα μεγαλύτερα θέατρα όλου του κόσμου, σε κάθε πρεμιέρα νέου έργου κρυβόταν στο σπίτι του. Βρισκόταν σε κατάσταση υστερίας, χωρίς να θέλει να μιλήσει σε κανέναν, μέχρι οι πολύ κοντινοί του φίλοι να του αναφέρουν τις διθυραμβικές κριτικές για να αναθαρρήσει. Αξίζει δε να αναφερθεί πως πολλά από τα έργα του είχαν γίνει ιδιαίτερα επιτυχημένες ταινίες όπως και το «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι», το 1959, με σκηνοθέτη τον Joseph Mankiewicz και ένα τρομερό καστ (Katherine Hepburne, Elisabeth Taylor, Montgomery Clift). Υπάρχει και η παραγωγή του BBC, του 1993, με την Maggie Smith.
Το «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» γράφτηκε μετά από τη μεγάλη απογοήτευση που του προκάλεσε η αποτυχία του προηγούμενου έργου του, «Ορφέας στον Άδη», το οποίοι αποτέλεσε από την πρώτη κιόλας παρουσίαση μεγάλη επιτυχία. Είναι ένα θαυμάσιο έργο γραμμένο με πολύ προσεγμένη-ποιητική γλώσσα και πολλούς συμβολισμούς. Επίσης έχει μεγάλη σχέση με την ιατρική μια και ο κεντρικός ήρωας πάσχει από ρευματικό πυρετό που έχει βλάψει την καρδιά του. Ακόμα γίνεται συζήτηση για να εφαρμοστεί λοβοτομή, τραγική μέθοδος θεραπείας των ψυχασθενών που έχει εγκαταλειφτεί, στην κεντρική ηρωίδα του έργου (τύψεις του συγγραφέα λόγω της αδελφής του που είχε λοβοτομηθεί). Υπάρχουν εγκεφαλικό επεισόδιο, ψυχιατρείο, ορός αλήθειας, αναπηρική καρέκλα, αδελφή νοσοκόμος, χάπια, ενέσεις, φάρμακα.
Το κεντρικό πρόσωπο του έργου, το οποίο δεν εμφανίζεται ποτέ στη σκηνή, είναι ο Sebastian, ποιητής, ομοφυλόφιλος, καλομαθημένος γόνος πάμπλουτης οικογένειας. Η μητέρα του γνωρίζοντας τις αδυναμίες του είναι υπερπροστατευτική σε βαθμό που προάγει το οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Ζουν μαζί, σαν ζευγάρι, γυρνώντας κάθε καλοκαίρι στα γνωστά κοσμικά θέρετρα της Ευρώπης. Όταν όμως περνάει ένα ελαφρύ εγκεφαλικό τη θέση της παίρνει η ανεψιά της Kathrin κάτι που τη δυσαρεστεί βαθύτατα. Το τελευταίο καλοκαίρι της ζωής του ο Sebastian το περνάει ,όπως τα προηγούμενα, αναπτύσσοντας όμως μια ιδιαίτερη, ερωτική-αιμομικτική, σχέση με την ξαδέλφη του. Ο όλεθρος και το τραγικό όμως τέλος του οφείλετε στης ομοφυλοφιλικές του συνήθειες. Γίνετα
Το έργο επαναλαμβάνω έχει πολλούς συμβολισμούς που αναφέρονται, όπως και ο κανιβαλισμός, στην μη αποδοχή από την αμερικάνικη κοινωνία της εποχής του Μακαρθισμού οποιασδήποτε ιδιαιτερότητας. Η ζούγκλα της κοινωνίας έχει σαρκοφάγα που είναι έτοιμα να βλάψουν μέχρι και να καταβροχθίσουν τους ομοφυλόφιλους. Ό κήπος με τα σαρκοφάγα φυτά που διατηρεί ο Sebastian (από τον Άγιο Σεβαστιανό και το μαρτύριό του) όπως και τα χελωνάκια που κατασπαράσσονται από τα όρνια αυτόν τον συμβολισμό έχουν. Η μητέρα του η Violet (από το βιολετί χρώμα της μετάνοιας και της εξιλέωσης) δεν θέλει να γίνει γνωστό τίποτα από όλα αυτά και δωροδοκεί-εκβιάζει τον γιατρό για να κάνει λοβοτομή στην ανεψιά της ούτως ώστε να μην μιλήσει ποτέ. Επιδιώκει πάση θυσία να παραμείνει αλώβητη η μνήμη του γιού της. Από την άλλη πλευρά η μητέρα και ο αδελφός της ανεψιάς, που συντηρούνται από τη θεία τους, πιέζουν την Kathrin (συμβολισμός από το μαρτύριο της Αγίας Αικατερίνης) να μην λέει την αλήθεια για να μην χάσουν τα οικονομικά ωφέλει που απολαμβάνουν. Όμορφος κόσμος θαυμαστός αγγελικά πλασμένος.
Τελικά ευτυχώς που ο γιατρός Τσούκροβιτς (από τη γλυκιά ζάχαρη) δεν ενδίδει στις πιέσεις και τους εκβιασμούς και πιστεύοντας στην αλήθεια της Kathrin, για το ότι στην ουσία μητέρα και εξαδέλφη χρησιμοποιούνταν ως κράχτες για τις ομοφυλοφιλικές διαθέσεις του αγαπημένου τους και δεν κάνει τη λοβοτομή.
Συντελεστές:
Η μετάφραση του Δημήτρη Μαυρίκιου είναι άρτια και η σκηνοθεσία εξαιρετική. Δημιουργείτε όμως πρόβλημα, λόγω της αρχιτεκτονικής του χώρου, σε έναν όχι ευκαταφρόνητο αριθμό θεατών που δεν μπορούν να δουν τα βίντεο αλλά και όσα συμβαίνουν σε εκείνο το σημείο της σκηνής. Νομίζω ότι είναι κάτι που θα έπρεπε να λάβει υπόψη του. Τα σκηνικά του Δημήτρη Πολυχρονιάδη πολύ καλά. Τα κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου επίσης πολύ καλά με μόνη ένσταση σε αυτά που φοράει ο γιατρός στην πρώτη σκηνή. Η μουσική του Στάθη Σκουρόπουλου, Οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου εξυπηρετούν σωστά την παράσταση.
Μακιγιάζ: Γιάνης Παμούκης ,Συνεργάτης στη σκηνοθεσία: Μανώλης Δούνιας. Για τα ένθετα κινηματογραφικά, σκηνοθεσία: Χρήστος Δήμας. Φωτογραφία-Ειδικά εφέ: Άγγελος Παπαδόπουλος. Μοντάζ: Ιωάννα Σπηλιοπούλου
Παίζουν:
Η Μπέττυ Αρβανίτη είναι όπως πάντα εξαιρετική. Εκφράζει θαυμάσια τη μητέρα που προσπαθώντας να προστατεύσει και να ευχαριστήσει τον γιο της του προκαλεί συναισθηματική-σεξουαλική κακοποίηση. Η Λουκία Μιχαλοπούλου είναι επίσης εξαιρετική. Παρουσιάζει ανάγλυφα τη δύσκολη ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκεται μια γυναίκα μπροστά στην απειλή του πνευματικού της ευνουχισμού επειδή γνωρίζει και επιμένει να λέει την αλήθεια για τον αγαπημένο της . H έμπειρη Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη είναι ιδιαίτερα απολαυστική. Οι Αλέξανδρος Βάρθης, Γιάννης Φλουράκης, Άννα Πατητή, καθώς και ο Νίκος Κουρής από την οθόνη είναι πάρα πολύ καλοί στους ρόλους τους.
Μια πολύ καλή παράσταση που αξίζει να δείτε. Στέλιος Αντωνιάδης – mytheatro.gr