Η 5η Εποχή, παρουσιάζει το καλοκαίρι του 2019 το αριστούργημα του Μολιέρου Δον Ζουάν, με το Νίκο Κουρή, τον Μάκη Παπαδημητρίου και τη Ζέτα Μακρυπούλια στους κεντρικούς ρόλους, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη, που καταπιάνεται για τρίτη φορά με το κείμενο του Μολιέρου.
- Κριτική Κάτια Σωτηρίου
- Αποκλειστικές φωτογραφίες για το Mytheatro Ελπίδα Μουμουλίδου (δείτε το πλήρες άλμπουμ σε υψηλή ανάλυση στη σελίδα μας στο Facebook).
Στον Δον Ζουάν, ο Μολιέρος πραγματεύεται έναν από τους μεγαλύτερους σύγχρονους μύθους, δίνοντας την ισχυρότερη λογοτεχνική ενσάρκωση του θρυλικού ήρωα και ένα από τα πιο γοητευτικά όσο και αινιγματικά έργα της παγκόσμιας δραματουργίας. Αν και ο Δον Ζουάν γράφτηκε το 1665, τα κεντρικά του θέματα μπορούν να μεταφερθούν μέχρι τις μέρες μας. Η παράσταση είχε προκαλέσει σκάνδαλο τις μέρες που ανέβηκε, πυροδοτώντας την ευθιξία των θρησκόληπτων και των υποκριτών ηθικολόγων της εποχής. Ο Μολιέρος δημιουργεί πολλούς συναρπαστικούς χαρακτήρες που περιορίζονται όχι μόνο στον Don Juan, αλλά στον υπηρέτη του, στη σύζυγό του, στον πατέρα του και σε άλλους χαρακτήρες που εμφανίζονται για λίγο στο έργο. Στο Δον Ζουάν, ο Μολιέρος δημιουργεί κυρίως έναν χαρακτήρα που διαμορφώνει τον κόσμο για να ταιριάζει στις προσωπικές αυταπάτες του με μια εγωιστική κατάχρηση εξουσίας.
Ο Δον Ζουάν δεν είναι μια κωμωδία, όπως επιφανειακά μπορεί κάποιος να την χαρακτηρίσει. Είναι ένα έργο αμφίσημο, μελαγχολικό, πικρόγευστου ειρωνικού χιούμορ, στοχαζόμενο για τη ζωή, τον άνθρωπο με αδυναμίες, πάθη και «πληγές», τον έρωτα, την απιστία, που σχολιάζει την ισχύ της εξουσίας, υπερβαίνοντας τα όρια της κωμωδίας.
Γιατί ο σοφός ανθρωπολόγος και κοινωνιολόγος Μολιέρος σατιρίζοντας την αμορφωσιά, τη βλακεία, την κακογουστιά, την ξιπασιά, την επιτήδευση, το ψέμα, την υποκρισία, την ψευτιά, τον συμφεροντολογικό καιροσκοπισμό, τον σνομπισμό, την ψευτοδιανόηση στα σαλόνια της «καλής κοινωνίας» της γνώριζε ότι οι άνθρωποι με αδυναμίες βρίσκονται παντού, και επειδή, κατά βάθος, ο Μολιέρος ήταν διδακτικός συγγραφέας, όπως σε όλες τις κωμωδίες του, έτσι και σε αυτή πλέκει έτσι το μύθο του, ώστε το πάθημα των «ηρώων» του να αποτελεί, εσαεί, «μάθημα» για το κοινό του, κάνοντας το έργο του διαχρονικό.
Ο Δον Ζουάν είναι μια πολυδιάστατη προσωπικότητα, με ροπή προς την ύβρη. Δεν είναι όμως μια δαιμονική μορφή, αλλά βαθιά ανθρώπινη, αιρετική όμως για τις κλειστές κοινωνίες του Μεσαίωνα. Επιθυμεί να γευτεί τις ομορφιές του κόσμου, ενσαρκώνοντας το ερωτικό ένστικτο. Ο Μολιέρος επιθυμεί ακριβώς να στηλιτεύσει την κοινωνία της εποχής του, χρησιμοποιώντας τον έρωτα και την ομορφιά ως αντίβαρο.
Το δισυπόστατο ήθος και αίσθημα του έργου, τη διφορούμενα φαρσική μυθοπλοκή του, τους κοινωνιολογικούς υπαινιγμούς του, το σαρκασμό του για τα λάθη των ανθρώπων, που πληρώνονται ακριβά, είναι στοιχεία που αναδύθηκαν από την σκηνοθεσία του Θέμη Μουμουλίδη. Μπορούμε να βρούμε συνδετικά στοιχεία με την «αισθητική ή αισθησιακή σφαίρα» ύπαρξης του Κίρκεγκαρντ σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος ενδιαφέρεται για μια ερωτική ή αισθησιακή ικανοποίηση. Ενεργεί όπως ο Δον Ζουάν, που μένει ανικανοποίητος παρά τις συνεχείς ερωτικές του κατακτήσεις και έτσι οδηγείται τελικά στην απογοήτευση. Η σκηνοθεσία επιτρέπει στο λόγο να αναπνεύσει (ρέουσα η μετάφραση της Παναγιώτας Πανταζή), και στους ερμηνευτές να ξεδιπλώσουν τις ικανότητες τους. υπάρχουν στοιχεία που δεν αξιοποιούνται επαρκώς, όπως το νερό που θα μπορούσε να έχει ενδιαφέροντα ρόλο στην έκφραση της ρευστότητας της ζωής και των καταστάσεων, ωστόσο όπως πάντα ο Θεμης Μουμουλίδης δεν χρησιμοποιεί ούτε περισπούδαστες φιοριτούρες, ούτε σκηνοθετικά ευρήματα εντυπωσιασμού. Επενδύει στις δυο κεντρικές ερμηνείες, και βγαίνει κερδισμένος, αφού είναι οι δυο ακρογωνιαίοι λίθοι της παράστασης.
Ο Νίκος Κουρής, ηθοποιός με πληθωρικό υποκριτικό ταλέντο και βαθύ συναίσθημα κατάφερε να ξεπεράσει εύκολα την στενωπό ενός απλά ηδυπαθούς ήρωα, και να εκφράσει τις ποικίλες αποχρώσεις του πάθους και της επικινδυνότητας τους ήρωα του
Ο Μάκης Παπαδημητρίου, πάντα με το ρυθμοποιητικό «νεύρο» και τη σκηνική ευφυία, τα ασκημένα εκφραστικά μέσα του, κατάφερε με αμεσότητα, φυσικότητα, και αίσθηση του χιούμορ να υπερβεί τα όρια της στείρας μπουφονερί, και να πλάσει έναν Σγκαναρέλ ενεργό κριτικό της ζωής του αφεντικού του.
Επαρκής η Ζέτα Μακρυπούλια ως αέρινη, όμορφη Ελβίρα, χωρίς όμως να καταφέρει να εμβαθύνει στο ρόλο της, ειδικά στο κομμάτι της παραδοχής της θυματοποίησης της. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν αποτέλεσε παραφωνία στο έργο.
Ο Δημήτρης Καραμπέτσης, ως πατέρας του Δον Ζουάν φέρνει στη σκηνή τη στιβαρότητα και τη σοφία της υποκριτικής εμπειρίας του, και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ηθική μετατόπιση του γιου του.
Η Ηρώ Μπέζου με χάρη και αμεσότητα, ερμηνεύει απολαυστικά την νεαρή επαρχιωτοπούλα. Ο Μιχάλης Τιτόπουλος ενώ έχει ωραία σκηνική παρουσία και πλαστικότητα, καταφεύγει σε μπουφονικές ευκολίες που αποδυναμώνουν την ερμηνεία του. Επαρκείς οι Γιάννης Σοφολόγης , Ιωάννης Καπελέρης, ίσως χρειάζονται μια μεγαλύτερη συναισθηματική ένταση και βάθος στην ερμηνεία τους, για να μην πέφτει ο ρυθμός της παράστασης, ενώ η Ελίζα Σκολίδη, με εύρυθμη κίνηση και γεμάτη παρουσία, είχε τις απαραίτητες χιουμοριστικές αποχρώσεις.
Τα πέντε αυτά νεώτερα παιδιά όταν ενώνονταν σε ρυθμικό βηματισμό εν είδη μαριονετών παρουσίαζαν ένα πολύ καλοκουρδισμένο σύνολο, που ανταποκρίνεται πάντοτε επακριβώς στις σχοινοτενείς κινήσεις που τους επιβάλλει ο Δον Ζουάν ή και οι κοινωνικές επιταγές αντίστοιχα. Ωραίο εύρημα, απλό και ιδιαίτερα εύγλωττο.
Το σκηνικό της Παναγιώτας Κοκόρου, όπως πάντα γεωμετρικό, με διαδρόμους και χωρίσματα, σε γκρι αποχρώσεις, λειτουργικό και εύστοχο, αν και όχι πλήρως εκμεταλλευμένο στην παράσταση. Έξοχη η μουσική του Νίκου Πλατύραγχου, με τον ήχο του εκκρεμούς να ακούγεται απειλητικό για τον ήρωα, αλλά και να προσδιορίζει το αναπόφευκτο. Οι φωτισμοί του Νίκου Σωτηρόπουλου έπαιζαν εύστοχα με το ψυχρό και θερμό συναισθηματικό φορτίο των ηρώων.
Στο σύνολο της η παράσταση αποδίδει με σεβασμό τα πυκνά μηνύματα του Μολιέρου, και παρά τα κάποια προβλήματα ρυθμού, η τεχνουργημένη υποκριτική των βασικών πρωταγωνιστών και η λιτή σκηνοθεσία βοηθούν στο να αναδυθεί η αναρχική σαγήνη , και η συστηματική αμφισβήτηση των θέσφατων της εποχής. Είναι μια πολύ προσεγμένη και επαγγελματική παραγωγή.
Σκηνικά: Παναγιώτα Κοκόρου | Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος | Βοηθός σκηνοθέτη: Βίκυ Παναγιωτοπούλου | Διεύθυνση Παραγωγής: Νόρα Φαγά | Artwork: Γεωργίλα Αλεβιζάκη| Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγούρου
Αναλυτικό Πρόγραμμα
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
1 ΚΕΡΚΥΡΑ – ΘΕΑΤΡΟ ΜΟΝ ΡΕΠΟ «ΡΕΝΑ ΒΛΑΧΟΥΠΟΥΛΟΥ»
4 ΗΡΑΚΛΕΙΟ – ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ «ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ»
5 ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ – 3ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΥΡΒΕΙΑ
6 ΡΕΘΥΜΝΟ – ΦΡΟΥΡΙΟ ΦΟΡΤΕΤΖΑ «ΕΡΩΦΙΛΗ»
7 ΧΑΝΙΑ – ΘΕΑΤΡΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΤΑΦΡΟΥ
9 ΚΑΒΑΛΑ – ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ
10 ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ – ΑΝΟΙΧΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ
11 ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ – ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΣΙΒΗΡΗΣ
12 ΜΟΥΔΑΝΙΑ – ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΝΕΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ
13 ΔΙΟΝ – ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ
21 ΚΟΜΟΤΗΝΗ – ΘΕΡΙΝΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
22 ΞΑΝΘΗ – ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΞΑΝΘΗΣ
23 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ – ΠΑΡΚΟ ΑΛΤΙΝΑΛΜΑΖΗ
24 ΣΕΡΡΕΣ – ΑΝΟΙΧΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΤΕΙ
26 ΓΑΛΑΤΣΙ – ΑΛΣΟΣ ΒΕΪΚΟΥ
27 ΒΥΡΩΝΑΣ – ΘΕΑΤΡΟ ΒΡΑΧΩΝ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ
29 ΠΕΙΡΑΙΑΣ – ΒΕΑΚΕΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
31 ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ – «ΘΕΑΤΡΟ ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ»
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
1 ΠΑΠΑΓΟΣ – ΑΝΟΙΧΤΟ ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ
3 ΕΛΕΥΣΙΝΑ – «ΑΙΣΧΥΛΕΙΑ»
4 ΣΥΚΙΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – ΑΝΟΙΧΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
5 ΒΟΛΟΣ – ΑΝΟΙΧΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ
6 ΛΑΜΙΑ – ΥΠΑΤΗ ΛΑΜΙΑΣ ΤΟΠΟΣ ΤΕΧΝΩΝ «ΧΩΡΟΣ»
7 ΑΙΓΙΟ – ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΠΑΣ»
8 ΠΑΤΡΑ – ΑΡΧΑΙΟ ΩΔΕΙΟ
9 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ – ΘΕΑΤΡΟ «ΑΛΙΚΗ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ»
10 ΓΑΛΑΤΣΙ – ΑΤΤΙΚΟ ΑΛΣΟΣ ΥΑΔΕΣ
11 ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ – ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΣΟΥΣ «Δ.ΚΙΝΤΗΣ»