Το συναρπαστικό αριστούργημα της Άγκαθα Κρίστι “10 Μικροί Νέγροι” (And Then There Were None), το πιο πολυδιαβασμένο αστυνομικό μυθιστόρημα όλων των εποχών, ανεβαίνει την θεατρική περίοδο 2019-2020 στον ΝΕΟ Ακάδημο, σε μια μεγάλη παραγωγή σε σκηνοθεσία Ρέινας Εσκενάζυ.
Είναι η δεύτερη φορά που οι 10 Μικροί Νέγροι ανεβαίνουν στο ίδιο θέατρο, και τις δύο σηματοδοτώντας μια καινούρια αρχή. Η πρώτη ήταν 56 χρόνια πριν, Οκτώβρη του 1963, σε σκηνοθεσία Κωστή Λειβαδέα.
- Κριτική Κάτια Σωτηρίου
- Αποκλειστικές Φωτογραφίες για το Mytheatro Ελπίδα Μουμουλίδου
Δέκα άνθρωποι, οχτώ καλεσμένοι και δύο υπηρέτες, βρίσκονται σε ένα νησί έπειτα από την πρόσκληση κάποιου άγνωστου και μυστηριώδους οικοδεσπότη ο οποίος ωστόσο, απουσιάζει τόσο από το σπίτι, όσο και από το ίδιο το νησί όταν οι προσκεκλημένοι φτάνουν σε αυτό. Πολύ σύντομα θα διαπιστώσουν πως ο λόγος που δέκα τόσο διαφορετικοί άνθρωποι βρίσκονται την ίδια στιγμή στο ίδιο μέρος, δεν είναι διόλου τυχαίος αφού ο μυστηριώδης οικοδεσπότης γνωρίζει το σκοτεινό μυστικό που κρύβει ο καθένας από αυτούς και φαίνεται πως είναι αποφασισμένος να μην αφήσει κανέναν ζωντανό προκειμένου να αποδοθεί δικαιοσύνη. Οι δέκα καλεσμένοι γίνονται δέκα υποψήφια θύματα σε ένα αρρωστημένο παιχνίδι δικαίωσης από το οποίο κανένας δεν θα γλιτώσει, αφού ο θύτης έχει φροντίσει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου κανείς να μην είναι σε θέση να ξεφύγει.
Οι “Δέκα Μικροί Νέγροι” είναι το πιο δημοφιλές βιβλίο της συγγραφέως και βρίσκεται στη λίστα με τα δέκα πιο ευπώλητα βιβλία όλων των εποχών, ξεπερνώντας στις μέρες μας τα 100 εκατομμύρια αντίτυπα. Θύμα και θύτης ταυτίζονται. Δικαστής και ένοχος γίνονται ένα και το αυτό. Ερευνητής και ύποπτος συγχέονται. Τα όρια της αλήθειας και του ψεύδους, του ηθικού και του ανήθικου, του δικαίου και του αδίκου, της λογικής και του παραλόγου, της παρουσίας και της απουσίας συγχέονται όλο και περισσότερο όσο ξεδιπλώνεται η ιστορία.
Το μυθιστόρημα της Αγκάθα Κρίστι αποτέλεσε το υλικό για τρεις κινηματογραφικές μεταφορές και για το κλασικό θεατρικό ανέβασμα, για το οποίο η ίδια άλλαξε το φινάλε! Η οξυδέρκεια της συγγραφέως στην αποτύπωση της νοοτροπίας και του ψυχισμού των πρωταγωνιστών, του δικαστή, του ντετέκτιβ και του γιατρού, η αίσθηση της λεπτομέρειας και η αδιάλειπτη τάση της να αναδεικνύει την καχυποψία, επιτείνουν την κλειστοφοβική και τεταμένη ατμόσφαιρα μιας αριστοτεχνικής ίντριγκας. Και όσο ξετυλίγεται το νήμα της υπόθεσης, το κοινό παρασύρεται σε ένα μακάβριο τελετουργικό φόνων, όπου το σασπένς εξισορροπείται με το μαύρο χιούμορ μέσα από μια αλληλουχία ανατριχιαστικών γεγονότων πέραν πάσης υποψίας.
Το θέατρο αστυνομικού μυστηρίου, έχει δικούς του κανόνες, ιδιαίτερα δύσκολους, καθώς βασίζεται στη συνεχή ανατροπή των δεδομένων που εμφανίζονται αρχικά στο θεατή, στις συναισθηματικές συγκρούσεις και το παιχνίδι της συγκάλυψης ή των αποκαλύψεων, μέχρις ότου να επέλθει η τελική σκηνή όπου όλα έρχονται στο φως Δεν υπάρχουν μαχαιρώματα, αίματα, χιλιάδες πτώματα. Υπάρχει μυστήριο, το οποίο όμως πηγάζει από τις «καταστάσεις», αλλά και χιούμορ, το οποίο επαφίεται στον σκηνοθέτη να το αναδείξει.
Η παράσταση της Ρέινας Εσκενάζυ αποδεικνύει γιατί τα καλογραμμένα μυστήρια είναι τόσο ανθεκτικά, είναι όσο πρέπει μακάβρια, υπογραμμίζοντας με ακρίβεια το χιούμορ της συγγραφέως και τα υποκείμενα ηθικά σχόλια. Ο αφηγηματικός ρυθμός είναι καλός, με πνοή και δυναμική επιτρέποντας τις αναγκαίες κορυφώσεις, οι οποίες βυθίζουν το θεατή στις ιδιαιτερότητες της ψυχολογίας της Άγκαθα Κρίστι και των ηρώων της. Υπήρχαν κάποιες μικρές αστοχίες σε λεπτομέρειες, όπως για παράδειγμα η χειραψία της Βέρας με τον υπηρέτη, που όμως δεν αλλοιώνουν την αρτιότητα της παράστασης. Στη σκηνοθετική της δουλειά καθοδήγησε τους ηθοποιούς έτσι ώστε οι «σκιές» του έργου να αναδεικνύονται και ο θεατής να παραμένει σε αγωνία μέχρι την τελευταία σκηνή, όπου και πραγματοποιείται η αποκάλυψη και «κάθαρσις» του έργου. Στα θετικά της, επίσης, πιστώνεται το γεγονός ότι δεν φοβήθηκε να τονίσει και τα κωμικά στοιχεία του έργου, ώστε να ελαφρύνει το κλίμα σε στιγμές όπου απαιτείτο. Ιδιαίτερα έξυπνη η σκηνή «θανάτου» του κάθε ήρωα.
Οι ερμηνείες του καστ αγκαλιάζουν το ύφος του έργου με αμεσότητα, αντί να κλείνουν το μάτι στο μελόδραμα, γεγονός που κάνει όλη τη διαφορά. Οι θεατές συμπάσχουν με τους πρωταγωνιστές που απειλούνται και τις περίεργες περιστάσεις που προκύπτουν, αλλά απολαμβάνουν επίσης την πλήρη, εύθραυστη, τρομερή ψυχαγωγική αξία του να βλέπουν την πλοκή να εξελίσσεται, εξολοθρεύοντας τον κάθε έναν με τη σειρά. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι είναι από τις λίγες φορές που τόσοι έμπειροι και μη ηθοποιοί συνυπάρχουν ομαλά επί σκηνής συνδυάζοντας ταλέντο, προσαρμοστικότητα και συναίσθημα χωρίς ιδιαίτερη επιτήδευση.
Ο Άρης Λεμπεσόπουλος, με το αεικίνητο παίξιμό του, τη φυσιογνωμία και τη σκηνική του υπόσταση έχει ροή στο λόγο του, αποφεύγει τα περιττά και αποδίδει με μεγαλύτερη επάρκεια τις ψυχολογικές συνιστώσες του ήρωα του Λόρενς Τζον Γουόργκρεϊβ σε μια ερμηνεία που ξεχωρίζει λόγω της σωματικότητας και της σκηνικής του ευχέρειας .
Ο Παύλος Ευαγγελόπουλος στο ρόλο του αστυνομικού Ουίλιαµ Χένρι Μπλορ αποδίδει την προσωπικότητα του ήρωά του με αμεσότητα, αυθορμητισμό παραμένοντας στο απαιτούμενο μέτρο .
Ο Φίλιππος Σοφιανός στο ρόλο του Τζον Μακάρθουρ με έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις προσδίδει υποκριτικό βάθος στον ήρωα του, με κορυφαία στιγμή το μονόλογο της περιγραφής της ιστορίας που τον στοιχειώνει.
Ο Αργύρης Αγγέλου φέρει μια υπόγεια δυναμική στο ρόλο του κυνικού Φίλιπ Λόµπαρντ που δεν μπορεί να ξεκαθαρίσει κανείς αν κινείται στο φως ή το σκοτάδι. Από τις πολύ θετικές παρουσίες στην παράσταση.
Η Γωγώ Μπρέμπου ως Βέρα Κλέιθορν κινείται αξιοπρεπώς και συγκρατημένα στη σκηνή, αλλά με πολλές αδύναμες στιγμές, ενώ στην τελική της αναμέτρηση με την αλήθεια φαίνεται να παρασύρεται σε μια εγκεφαλική ερμηνεία που στερείται του αναγκαίου βάθους.
Ο Δημήτρης Ραφαήλος ερμηνεύει τον Τόµας Ρότζερς με το σοφά συγκρατημένο ύφος και την πειθαρχία που απαιτεί ο ρόλος του υπηρέτη, αλλά αποκαλύπτει έξοχα τη στιγμιαία ρωγμή του όταν καλείται να αντιμετωπίσει την νέα πραγματικότητα στο σπίτι.
Η Πολυξένη Μυλωνά στο ρόλο της αυστηρής κας Έμιλι Μπρεντ ισορροπεί έξοχα ανάμεσα στον φλεγματικό καθωσπρεπισμό και το συντηρητισμό της ηρωίδας της, διατηρώντας όμως την έμφυτη γοητεία της και αφήνοντας εύστοχα μυστηριώδεις πτυχές να αιωρούνται, μέχρι την τελική έκβαση.
O Βασίλης Ευταξόπουλος στο ρόλο του δόκτορα Έντουαρντ Άρμστρονγκ έχει μια ροπή στην υπερβολή, που τη δικαιολογεί ο ασταθής χαρακτήρας του ρόλου του, αλλά καταφέρνει να δέσει υποκριτικά με το σύνολο.
Πολύ συμπαθητική η παρουσία της Τζούλι Τσόλκα στο ρόλο της Έθελ Ρότζερς, σε μια μεθοδευμένη αλλά και μετρημένη ερμηνεία που αποδίδει την ψυχοσύνθεση της ηρωίδας της.
Ο Νικόλας Μπράβος στο ρόλο του Άντονι Μάρστον έχει τη γοητεία και την νεανική αλαζονεία που απαιτεί ο ρόλος του, και κινείται με ιδιαίτερη άνεση στη σκηνή.
Εξαιρετικά ατμοσφαιρικοί οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα, και η μουσική του Σταμάτη Γιατράκου. Λειτουργικά και εύστοχα τα «ανισόρροπα « σκηνικά του Γιώργου Λυντζέρη, ίσως όμως η χρήση της διπλής περιστροφικής σκηνής να έδινε ακόμα πιο έντονη την αίσθηση της εσωτερικότητας σε κάποιους μονολόγους και ομολογίες.
Στο σύνολο της πρόκειται για μια απολαυστική παράσταση για θεατές που αναζητούν ένα ευχάριστο whodunit με διαχρονικά υπαρξιακά και κοινωνικά ζητήματα, κοφτερή ανάλυση χαρακτήρων , αλλά και τους λάτρεις της Άγκαθα Κρίστι που επιζητούν αξιόλογα ανεβάσματα των έργων της μεγάλης συγγραφέως στο θεατρικό σανίδι.
Tαυτότητα Παράστασης
- Συγγραφέας:Αγκάθα Κρίστι
- Μετάφραση: Αντώνης Γαλέος
- Σκηνοθεσία:Ρέινα Σ. Εσκενάζυ
- Φωτισμοί:Μελίνα Μάσχα
- Σκηνικά/Κοστούμια:Γιώργος Λυντζέρης
- Μουσική/Ενορχήστρωση:Σταμάτης Γιατράκος
- Βοηθός Σκηνοθέτη:Ανδρομάχη Παπαδοπούλου
Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Αργύρης Αγγέλου, Παύλος Ευαγγελόπουλος, Βασίλης Ευταξόπουλος, Άρης Λεμπεσόπουλος, Νικόλας Μπράβος, Γωγώ Μπρέμπου, Πολυξένη Μυλωνά, Δημήτρης Ραφαήλος, Φίλιππος Σοφιανός, Τζούλι Τσόλκα
Παραγωγή: Happy Light Productions
Διεύθυνση Παραγωγής: Ιωάννης Παντελίδης
Προβολή/Επικοινωνία: Αγλαϊα Παγώνα