Με αφορμή το ανέβασμα ενός από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα της Λούλας Αναγνωστάκη, το “Ο Ουρανός Κατακόκκινος” για δεύτερη χρονιά, συνομιλήσαμε με την Σοφία Παπουτσόγλου, που σκηνοθετεί αλλά και πρωταγωνιστεί στο έργο, που ξεκινά την δεύτερη παρουσίαση του στο κοινό την Πέμπτη 3 Οκτώβρη στο Faust.
- Κείμενο – Συνέντευξη Κάτια Σωτηρίου
Είκοσι χρόνια μετά το πρώτο του ανέβασμα στο Εθνικό Θέατρο (1998) σε σκηνοθεσία Βίκτωρος Αρδίττη, ο Ουρανός Κατακόκκινος επανέρχεται στο προσκήνιο υπό τη σκηνοθετική ματιά της Σοφίας Παπουτσόγλου, που υποδύεται τη Σοφία Αποστόλου, μία γυναίκα αποφασισμένη να συνεχίσει τη δική της επανάσταση, άνευ ορίων και άνευ όρων.
Η παράσταση υπό αυτήν τη μορφή, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο 2ο Φεστιβάλ Θεατρικού μονολόγου τον Οκτώβριο 2018, στον Πολυχώρο Εύ Πολις Θέατρο στο Ν. Κόσμο, λαμβάνοντας τον 3ο έπαινο. Ακολούθησαν τέσσερις ακόμα παραστάσεις στο ίδιο θέατρο και μια παρουσίαση τον Απρίλιο του 2019 στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Γυναικείων Φυλακών ΙΙ Κορυδαλλού.
Πρωταγωνιστής πάντοτε ο Άλλος, αυτός που βρίσκεται και δεν βρίσκεται ανάμεσα μας. Πρόσωπα που ακροβατούν ευάλωτα ανάμεσα στην απουσία και στην παρουσία. Οι ηττημένοι του εμφυλίου, οι κυνηγημένοι και οι απόκληροι του μετεμφυλιακού κράτους, οι παράνομοι, οι νέοι που ονειρεύονται να βρεθούν μακριά μα πάντοτε μένουν σε ένα παρόν εγκλωβισμένο.
Κ.Σ Ποιος ήταν ο λόγος που επελέγη αυτό το έργο ; Τι σημαίνει για εσάς προσωπικά;
Σ.Π. Λειτουργώ πάντα με το ένστικτο και το συναίσθημα. Όταν πρωτοάκουσα το Ο Ουρανός Κατακόκκινος από την Λούλα Αναγνωστάκη, συγγραφέα και δημιουργό του μονόπρακτου αυτού, ήμουν απόλυτα σίγουρη ότι με αυτόν τον μονόλογο θα έπαιρνα μέρος στο φεστιβάλ, όπου διακρίθηκε και βραβεύτηκε. Εύλογο είναι να επιλέξω να παρουσιάσω και να συστηθώ αν μη τι άλλο με το έργο αυτό. Μαζί πορευόμαστε.
Για μένα σημαίνει πολλά. Θίγει ζητήματα κοινωνικά, πολιτικά, σχέσεις που μέσα από αδιέξοδα αναζητούν διαφυγή, ανάγκη για επιβίωση, αγάπη, την αντίσταση στα στερεότυπα, την τόλμη για αλλαγή και την αέναη επιθυμία για ελευθερία.
Το πίστεψα και το έκανα δικό μου από την πρώτη στιγμή. Πολλά, σημαίνει πολλά.
Κ.Σ. Η ηρωίδα είναι μια γυναίκα μορφωμένη που επιλέγει όμως τη μοναξιά της.
Σ.Π. Η ηρωίδα είναι μια γυναίκα μορφωμένη, που τα έχει όλα. Καταγωγή, σύζυγο επιλογής της, επαγγελματική καταξίωση. Όμως τα γεγονότα, που ακολουθούν την οδηγούν στο να αναθεωρήσει και να κρίνει, εκ νέου τι είναι σημαντικό γι’ αυτήν και όσους αγαπά. Εκεί ακριβώς, βρίσκεται και η ελευθερία της. Και αυτήν επιλέγει. Σε καμία περίπτωση δε νιώθει μόνη. Τολμά και φωνάζει : Κοιτάξτε. Αυτή είμαι. Δεν ντρέπομαι. Είμαι περήφανη για την ζωή μου.
Κ.Σ Πώς προσεγγίζετε εσείς την ηρωίδα στο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη ;
Σ.Π. Αρχικά με σεβασμό. Με πολλή μελέτη σε βάθος για τον χαρακτήρα της, την εποχή, τις επιρροές, τις συνθήκες. Κατόπιν, μπαίνοντας στη διαδικασία προβών αλλάζουν πολλά, προστίθενται στοιχεία, δίνω την ελευθερία στην ηρωίδα να μού εμφανιστεί. Δεν υπάρχει τίποτα προμελετημένο. Όλα απορρέουν μέσα από μελέτη, άσκηση και ένστικτο. Κάπως έτσι σε βρίσκει ο Ήρωας.
Κ.Σ. Πόσο δύσκολος είναι αυτός ο μονόλογος ;
Σ.Π. Νομίζω τρομερά δύσκολος και απαιτητικός, συνάμα. Δεν το είχα αντιληφθεί στον βαθμό, που το αντιλαμβάνομαι σήμερα. Και πάλι δεν θα είχα κάνει κάτι διαφορετικά. Λειτουργώ ο
ύτως ή άλλως με την ίδια πειθαρχία, σεβασμό και ζήλο σε ότι κάνω. Με άγγιξε τόσο, που δεν σκέφτηκα δυσκολίες ή εμπόδια. Και από την στιγμή που ένιωσα, μπήκα σε δράση. Έλαβα σοβαρά υπόψη το περιεχόμενο, τα βαθιά βιώματα της ηρωίδας και το μήνυμα, το οποίο θέλει να περάσει η μεγάλη Ελληνίδα δραματουργός στο κοινό.
Κ.Σ Η Αναγνωστάκη επιλέγει στο έργο της να σαρκάσει το μικροαστισμό, έχοντας διαφορετικές καταβολές. Πώς το βλέπετε εσείς μέσα στο κείμενο;
Σ.Π. Θέλω να πιστεύω ότι έχω βρει την ισορροπία, την λεγόμενη Χρυσή Τομή. Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς γίνεται αναφορά σε πολύ συγκεκριμένες έννοιες και κοινωνικοπολιτισμικές ταυτότητες. Τα λόγια είναι λόγια. Το θέμα είναι να αποκρυπτογραφήσεις όσα κρύβονται στο λευκό της σελίδας. Και αυτό επιτυγχάνεται, όταν κατανοήσεις πλήρως το κείμενο και τι θες να πεις με αυτό. Τότε βρίσκεις και τον τρόπο.
Νομίζω λέω και κάνω πράγματα επί σκηνής, που εμπεριέχουν αυτό τον σαρκασμό, αλλά παράλληλα δεν θίγουν τίποτα και κανέναν.
Αυτό είναι μία πρόκληση.
Κ.Σ Έχετε βρεθεί σε θέση που να επιλέξετε την αλλαγή στη ζωή σας;
Σ.Π. Ποιος δεν έχει βρεθεί; το θέμα είναι ποιος μπορεί ν’ αφουγκραστεί ότι τον αναζητά η Αλλαγή και αν την τολμά. Έχω βρεθεί και στις δύο θέσεις. Νομίζω εκ των υστέρων, ότι υπάρχει λόγος που δεν έγιναν ή έγιναν πράγματα. Αφενός το εξελικτικό μάθημα, αφετέρου το ότι το μάθημα οδηγεί ετεροχρονισμένα στην αλλαγή. Η αλλαγή σε βρίσκει όταν εσύ, ο ίδιος είσαι έτοιμος.
Κ.Σ. Πώς αντιμετωπίζετε εσείς την ανάγκη για ελευθερία, προσωπική και κοινωνική;
Σ.Π. Θεωρώ πως η ελευθερία ως έννοια είναι πολύ σημαντική. Έτσι πρέπει και να αντιμετωπίζεται. Να μην καταπιέζεσαι, αλλά να μην καταπιέζεις. Να είσαι ο εαυτός σου, χωρίς να έχεις την απαίτηση να αλλάξει ο άλλος. Να σέβεσαι όλα αυτά, για τα οποία περιμένεις να σε σέβονται. Να κινείσαι σε εκείνο το πλαίσιο, που οι πράξεις σου δεν θα λειτουργήσουν εις βάρος κάποιου άλλου. Η ελευθερία μας σταματάει εκεί, που ξεκινάει η ελευθερία του. Ελεύθερος είσαι, όταν δεν χάνεις την προσωπική σου ταυτότητα και κοιμάσαι με ήσυχη την συνείδηση σου τα βράδια. Οτιδήποτε άλλο είναι φυλακή.
Κ.Σ. Σας ευχαριστώ πολύ
Σ.Π. Κι εγώ ευχαριστώ
Λίγα λόγια για το έργο:
Η Σοφία Αποστόλου, γόνος μιας αστικής οικογένειας, καθηγήτρια γαλλικής στο Δημόσιο με ανώτερες σπουδές στη Φιλολογία, κάτοχος επίσης της αγγλικής και της ρωσικής, χήρα ενός ωραίου άντρα, αλλά κομμουνιστή, απολυθείσα λόγω αλκοολισμού, ζει πια απέναντι από τις φυλακές Κορυδαλλού όπου είναι έγκλειστος ο άσχημος και αφελής γιος της.
Ένας μονόλογος με τις σκέψεις μιας γυναίκας για τη ζωή, τις ελπίδες και τα όνειρα που διαψεύδονται μαζί με τις αξίες και τις ιδεολογίες της, με την ίδια να μπλέκεται μαζί με το παιδί της σε περίεργες «μπίζνες» εμπορίου κοριτσιών από χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού.
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία – Ερμηνεία: Σοφία Παπουτσόγλου
Επικοινωνία/Δημόσιες σχέσεις: Ράνια Παπαδοπούλου
Σχεδιασμός φωτισμού: Αλέξανδρος Πολιτάκης
Φωτογραφίες παράστασης: Ράνια Παπαδοπούλου
Φωτογραφία αφίσας και flyer: Δημήτρης Καρβουντζής
Ευχαριστούμε θερμά τον Θανάση Χειμωνά για την εμπιστοσύνη, που μας έδειξε.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
Κάθε Πέμπτη στις 21:00, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων
Πρεμιέρα: Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2019
Τιμές εισιτηρίων:
10 ευρώ (κανονικό), 8 ευρώ (μειωμένο), 5 ευρώ (ατέλεια)
FAUST Bar Theatre Arts
Αθηναΐδος 12 & Καλαμιώτου 11
Τηλ. 2103234095