Λίγες ημέρες πριν την παρουσίαση της παράστασης Ελευσίνια Μυστήρια στην Πετρούπολη μιλήσαμε με τον Τάκη Πατερέλη της Ομάδας Ρόδα που έχει παρουσιάσει μια σειρά από θεατρικές παραγωγές, εμπνευσμένες από ιερές μυθολογίες που βρίσκονται σε διάφορες παγκόσμιες πολιτιστικές παραδόσεις. Επιπλέον, η Ομάδα Ρόδα έχει οργανώσει μουσικές εκδηλώσεις που επικεντρώνονται κυρίως σε συνθέσεις του καταξιωμένου Έλληνα φιλοσόφου Γκουρτζίεφ (Γεώργιος Γεωργιάδης 1866-1949). Ο Τάκης Πατερέλης, σαξοφωνίστας και συνθέτης, από το 1993 διδάσκει σαξόφωνο, πιάνο, ενορχήστρωση και άλλα θεωρητικά μαθήματα στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας. Στο διάστημα των τελευταίων 20 χρόνων έχει συνεργαστεί με τα περισσότερα ονόματα της ελληνικής τζαζ μουσικής όπως οι Γ. Τρανταλίδη, Μηνάς Αλεξιάδης, Γ. Φακανάς, Μάρκος Αλεξίου, Τάκης Φαραζής, Κυριάκος Σφέτσας, το γκρουπ “Iasis”, αλλά και τη Χάρις Αλεξίου, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, την Άλκηστη Πρωτοψάλτη κ.ά. Επίσης συνεργάστηκε με jazz μουσικούς του εξωτερικού όπως οι John Hicks, Manny Boyd, Danny Hayes, Tony Lakatos, Bela Lakatos, Jimmy Cob κ.ά.
Κάτια Σωτηρίου Μιλήστε μας για την ομάδα Ρόδα, τη δημιουργία, τη δραστηριότητα και το όραμα της;
Τακης Πατερέλης Η θεατρική ομάδα Ρόδα δημιουργήθηκε από την κ. Μαρία Περετζή το 1991. Η ίδια είναι υπεύθυνη για την σκηνοθεσία, την γενική επιμέλεια και διδασκαλία. Η ΡΟΔΑ αποτελεί μέρος του Ιδρύματος Γκουρτζίεφ, το οποίο δημιουργήθηκε στα μέσα του 1970 από τον κ. Δημήτρη Περετζή.
Στόχος είναι η δημιουργία μιας σύγχρονης παράδοσης του Θεάτρου του Ιερού, εκεί που η τέχνη του Θεάτρου συναντά την ιδιαίτερη πνευματική προσπάθεια του ηθοποιού, η οποία σχετίζεται άμεσα με το φιλοσοφικό εργο του Γ. Ι. Γκουρτζίεφ.
Εκτός των ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΊΩΝ, η ΡΟΔΑ έχει ανεβάσει πολλά έργα μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΓΚΙΛΓΚΑΜΕΣ, ΡΑΜΑΓΙΑΝΑ κ.α.
Για το συνολικό έργο της ΡΟΔΑ, το οποίο δεν εξαντλείται μόνο στο Θέατρο, απευθυνθείτε στο rodatheater. gr
Κ.Σ. Το ρεπερτόριο σας σχετίζεται με ιερούς μύθους της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς. Εξηγήστε μας τους λόγους αυτής της επιλογής.
Τ.Π. Η επιλογή αυτή έχει να κάνει με την δική μας έρευνα και προσανατολισμό στην κεντρική Ιδέα που προβάλουν και εξυπηρετούν τούτα τα έργα. Την υπόμνηση της δυνατότητας του ανθρώπου να αναπτύξει βιωματική σχέση με μια “άλλη ζωή”, η οποία υπάρχει έξω από τον “κόσμο των σκιών”, για να θυμηθούμε την “σπηλιά” του Πλάτωνα. Αυτό αποτυπώνεται και στο έργο μας ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΉΡΙΑ, τονίζοντας έτσι και την σχέση των Μυστηρίων με την ουσία της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας!
Κ.Σ. Η ομάδα σας εργάζεται με παραδοχή της ύπαρξης του Ενός Ιερού Μύθου. Εξηγήστε μας τη φιλοσοφία σας και πώς πρακτικά αυτή φαίνεται στην θεατρική σας δραστηριότητα.
“Για να είναι είναι κανείς πραγματικός ηθοποιός
Τ.Π. Πρέπει να είναι πραγματικός άνθρωπος.
Ο καθένας θα πρέπει να είναι ηθοποιός.
Αυτός είναι υψηλός στόχος.
Ο στόχος της κάθε θρησκείας, της κάθε γνώσης,
Είναι να είναι κανείς ηθοποιός. “
Γ. Ι. ΓΚΟΥΡΤΖΙΕΦ
Αυτό που διαφοροποιεί την ηθοποιία στην ΡΟΔΑ, από την τρέχουσα σημασία της λέξης, είναι το ότι ο ηθοποιός της ΡΟΔΑ εργαλειοποιεί τον εκάστοτε ρόλο, για να Γνωρίσει τον Εαυτό του, να έρθει σε επαφή με τον πυρήνα της ύπαρξης του, και έτσι, απελευθερωμένος από τα εμπόδια της συνηθισμένης του προσωπικότητας να αποδώσει, να “ποιήσει” τον ρόλο του. Αυτό προϋποθέτει προετοιμασία και άσκηση, επάνω σε συγκεκριμένες πρακτικές. Μιλάμε δηλαδή για μια “Γιόγκα” του Θεάτρου!
Κ.Σ. Ποιο είναι το πιο βαθύ σας όνειρο, που επιθυμείτε να πραγματωθεί στον χώρο αυτόν;
Τ.Π. Παράλληλα με τον κοινό στόχο μας, προσωπικά με ενδιαφέρει η έρευνα του τρόπου επιρροής του μουσικού ήχου και η συνεισφορά του μαζί και με άλλους παράγοντες, στην δημιουργία συναισθηματικών καταστάσεων. Επίσης το να παρουσιαστεί σε όλο και περισσότερους ανθρώπους η μουσική του Γκουρτζίεφ, καθώς και οι πρωτότυπη μουσική των θεατρικών έργων της ΡΟΔΑ.
Κ.Σ Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια προβληματική που δε δέχεται ριζικές αλλαγές στην απόδοση του αρχαίου ελληνικού θεάτρου στις σύγχρονες παραστάσεις. Ποια είναι η θέση σας για αυτό;
Τ.Π. Εξαρτάται από το τι ακριβώς εννοούμε ως “ριζικές αλλαγές”. Για την ΡΟΔΑ, η “αποκρυπτογράφηση” του ουσιαστικού μηνύματος του κάθε έργου που ανεβάζει, είναι πρωταρχικός στόχος. Στην συνέχεια έχουμε να αντιμετωπίσουμε τους τρόπους με τους οποίους θα παρουσιαστεί σε καλλιτεχνικό επίπεδο, έτσι ώστε το μήνυμα να είναι ζωντανό και άμεσο. Και βέβαια αυτό απαιτεί σοβαρή και μακροχρόνια μελέτη σε όλα τα επίπεδα! Στοιχεία όπως η απόδοση του κειμένου, η σκηνοθεσία, η μουσική, τα κοστούμια κλπ, είναι τα εργαλεία μας τα οποία εξυπηρετούν την ουσία του έργου, δεν αποτελούν αυτοσκοπό! Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι ετούτη η προσέγγιση έχει διαφορετική αφετηρία. Αποφεύγουμε δύο πολύ επικίνδυνες παγίδες: Την “μουσειακού τύπου” φτηνή αναπαράσταση εξωτερικών και μόνο στοιχείων, και από την άλλη την “πρωτοτυπία για την πρωτοτυπία”, όπου αρκετές φορές μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολές άνευ ουσίας και νοήματος.
Κ.Σ. Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας;
Τ.Π Τα άμεσα σχέδια είναι να δοθούν αρκετές παραστάσεις των ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ την χειμερινή περίοδο, έτσι ώστε όλο και περισσότερος κόσμος να γίνει “κοινωνός” αυτής της μοναδικής υπερπαραγωγής της Θεατρικής Ομάδας ΡΟΔΑ.
Σας ευχαριστώ για τον χρόνο σας.
Τάκης Πατερέλης, μουσικός, εκ μέρους της Θεατρικής Ομάδας.